TIKAYICI UYKU APNE SENDROMU
Uykuda aşırı horlama, yeterli ve rahat soluyamama, hatta zaman zaman nefes durması sonucu ortaya çıkan bir hastalıktır. Yaklaşık her 100 kişiden 5-9’unda uykuda nefes durması görülür.
HORLAMA (TIKAYICI UYKU APNE SENDROMU) CİDDİ SAĞLIK PROBLEMLERİNE
YOL AÇABİLMEKTEDİR
• Unutkanlık, dikkat eksikliği
• Yüksek tansiyon
• Kalp krizi
• Kalp ritm bozukluğu
• Beyin damarında tıkanıklık sonucu felç
• Şeker hastalığı kontrolünün zorlaşması
• Cinsel performansta azalma
• Araba kullanırken veya dikkat gerektiren iş yaparken uyuklama sonucunda trafik ve iş kazaları
TIKAYICI UYKU APNE SENDROMU KİMLERDE SIK GÖRÜLÜR?
• Erkeklerde ( menopoz sonrası eşitlenir)
• İleri yaşlarda (40-60)
• Kilo fazlalığı olanlarda
• Boyun çevresi kalın olanlarda
• Sigara içenlerde
• Alkol kullananlarda
• Sakinleştirici, antidepresan, uyku ilacı vb. kullananlarda
• Burun veya boğazında nefes almayı zorlaştırıcı bir durum bulunanlarda (burun kemiği eğriliği, iri bademcik ve adenoid vb.)
TIKAYICI UYKU APNE SENDROMU TANISI NASIL KONUR?
• Uyku laboratuarında bir gece uyku çalışması (polisomnografi) yapılarak tanı konur.
• Uyku çalışması (polisomnografi) sırasında vücudunuza yapıştırılan elektrotlar sayesinde uyku durumunuzu ve nefes alışverişinizi, kalbinizin ritmini, kan oksijen düzeyinizi izleyen cihazlar sayesinde uykunuzda gelişen anormallikler izlenir.
• Özel olarak geliştirilmiş bilgisayar programları kullanılarak elde edilen veriler analiz edilir ve bir yandan tanı konurken bir yandan da tedavi seçenekleri belirlenir.
TIKAYICI UYKU APNE SENDROMU NASIL TEDAVİ EDİLİR?
• Kilo vermek yarar sağlayabilir.
• Akşam saatlerinde alkol alınmamalıdır.
• Uyku ilacı kullanılıyorsa uykuda solunumu etkilemeyenler kullanılmalıdır.
• Cerrahi olarak düzeltilebilecek bozukluklar tedavi edilir.
• Uyurken horlamayı azaltıcı pozisyon alınır.
• Ağız içi cihazlar denenebilir.
• Uykuda havayolunu açık tutan hava basıncı uygulaması (CPAP) yapılabilir.
TIKAYICI UYKU APNE SENDROMUNDA CERRAHİ TEDAVİ
Apne tedavisinde, ameliyat planı oluşturulurken tedaviye genellikle burun patolojilerini gidermekle başlanıp, sonrasında yumuşak damak, boğaz, dil kökü, gırtlak cerrahisi ve gerekli görülmesi durumunda ise daha ileri cerrahiler yapılmaktadır. Bu operasyondaki amaç, küçük dil ve yumuşak damak arkasındaki hava pasajının hacminin artırılması ve dokulardaki çökme eğiliminin azaltılmasıdır.
Damak bölgesinde esnekliğini kaybeden dokuların tekrar toparlanması için bu bölgenin gerginleştirilmesi amacıyla lokal anestezi altında (bulantı refleksi güçlü kişilerde genel anestezi tercih edilebilir) damağa radyofrekans uygulaması, küçük dilin kesilmesi gibi işlemlerle horlamanızı giderilebilir. Esnekliğini kaybeden damağın, daha doğru konumda kalması ve daha az titreşime neden olması amacıyla damağınıza implantlar yerleştirilebilir. Daha ciddi durumlarda genel anestezi altında, damağın sarkan kısımlarının toparlanması, boğazda çok yer kaplayan bademciklerin alınması ve bu bölgelerin dikişlerle toparlanmasından oluşan uvulopalatofaringoplasti (UPPP) ameliyatı ve lazer destekli uvulopalatoplasti (LAUP) yapılabilir.
Apne tedavisinde, dil köküne yönelik cerrahiler de uygulanmaktadır. Bunların arasında, dil kökü radyo frekans ve dil askısı tekniği uygulamaları; cerrahi, lazer, Coblator yöntemi ve son yıllarda uygulanan robotik cerrahi teknikleriyle dil kökünün küçültülmesi işlemleri yer almaktadır.
Daha ağır seyreden uyku-apne sendromunda, çene kemiklerini öne ilerletme ameliyatları uygulanır. Ancak bu yöntem, maske (CPAP) kullanmak istemeyen ağır hastalarda tercih edilir. Bu ameliyatta amaç, çenenin ilerletilerek, hava pasajının büyütülmesidir.